Tijs Huys over Het geheim van de eeuweling
Via de avontuurlijke zoektocht van theatermaker Tijs Huys komen we langs eeuwelingen en wetenschappers om zo het geheim van de eeuweling beetje bij beetje te ontrafelen. Hij maakte een theatrale audiowandeling én een meerdelige podcastserie waarin Tijs reist naar de huiskamers van honderdjarigen, universiteiten van Leiden en Leuven bezoeker en zijn koffers pakt voor een reis naar de Blue Zone van Sardinië.
Tijs Huys over Het geheim van de eeuweling:
Hoe het begon
De fascinatie voor eeuwelingen begon tijdens de voorstelling Tijdgravers (2018), waar ik een portret maakte van de 100-jarige Leidse Toos in de kas van de Stadstuinen bij Matilo. Toos woonde in de flat aangrenzend aan de tuinen en zwaaide tijdens de voorstellingen naar het publiek. De oudste en meest gevierde bezoeker van PS zag ook de legendarische locatievoorstelling Tussenland bij Tuin van de Smid, en zei na afloop: “Oh Tijs, ge-wel-dig!” We werden hechte vrienden en het leidde to meer moois, de VPRO radiodocumentaire Toos en Tijs (2020) en de theatervoorstelling Toos, wat nu? (2021) na het woelige eerste coronajaar. Seignant detail, Toos is geboren in 1918, het jaar van die andere pandemie, de Spaanse griep.
Het gegeven van eeuwelingen en gezond ouder worden liet me niet los en ik ging op onderzoek uit. Ik wilde meer eeuwelingen ontmoeten. Enigszins tegengehouden door lockdowns en social distancing kon ik niet meteen aan de slag en deed heel wat vooronderzoek. Ik heb me rijp en groen gelezen in bibliotheken en zat te speuren in de krochten van het internet op zoek naar het geheim van de eeuweling. Ik plaatste zoekertjes op Facebook om in contact te met honderdjarigen en bijna honderdjarigen en nog geen etmaal later, stond ik al bij de eerste op de stoep met taart van Jacobs. Ik reisde naar Utrecht, Venlo, Blerick en Westzaan. Door weer en wind. Te voet, met de trein en met de fiets.
In maart 2022 reisde ik naar Villagrande Strisaili en Seulo, in de provincie Ogliastra en Barbagia op Sardinië. Een reis van 36 uur met trein en trein en boot en bus en bus en wandel en wandel.
Een Blue Zone heeft een hoge concentratie aan eeuwelingen en mensen die gezond oud worden. Zo’n gebied is te vinden op Sardinië, in Japan, Costa Rica, Amerika en Griekenland. Ze zijn ontdekt door de Belgische wetenschapper Michel Poulain en de National Geographic journalist Dan Buettner. Ik kwam daar in contact met Sardijnse eeuwelingen en wetenschappers en mocht er proeven van het levenselixir die me dichter bracht bij het geheim van de eeuweling.
Terug in Leiden sprak ik met hoogleraren van het kennisinstituut voor vitaliteit en veroudering aan de Universiteit van Leiden en ging ten rade bij architecten, filosofen en kunstenaars.
Hoezo een podcast?
Mijn liefde voor podcast is begonnen met het werk van Audiocollectief Schik en hun podcast Bob. Ik heb dan ook niet lang getwijfeld om de hulp van podcastmaker Mirke Kist in te roepen om mee te werken aan Het Geheim van de Eeuweling. Ik wilde een serie van drie afleveringen maken, maar een narratieve podcast is niet zomaar een podcast. Het is meer dan een interview of een gesprek. Het is eigenlijk een auditieve voorstelling, volledig gericht op het vertellen van het verhaal.
